امروزه تعاملات مهم انسانی به واسطه فناوری اطلاعات صورت می گیرد و این امر یک بازسازی در مفهوم رهبری را می طلبد. هدف این پژوهش، ارائه الگوی رهبری مجازی است. این پژوهش از نظر هدف، بنیادی و از لحاظ گردآوری داده، توصیفی است. جهت انجام این پژوهش از روش نظریه داده بنیاد چندگانه به صورت ترکیبی از روش نظریه داده بنیاد و فراترکیب استفاده شده است. در ابتدا با استفاده از روش فراترکیب 32 پژوهش انتخاب و کدهای مربوطه شناسایی شد در ادامه با استفاده از مصاحبه با 15 نفر از خبرگان دانشگاهی که به روش نمونه گیری نظری انتخاب شدند و تحلیل داده ها در قالب نظریه داده بنیاد، مفاهیم و مقوله های نهایی استخراج گردید. بر این اساس هوش احساسی، هوش فرهنگی، یادگیری مستمر، تاب آوری، کاریزمای الکترونیک، همدلی دیجیتال و اصالت به عنوان صفات شخصی؛ سازگاری، گشودگی در برابر تجربه، ریسک پذیری، اجتماعی الکترونیک و انتقادپذیری به عنوان صفات شخصیتی؛ مهارت نوشتن دیجیتال، سواد دیجیتال، مخاطب شناسی، اقناع و ترغیب، برندسازی شخصی و شبکه سازی اجتماعی به عنوان مهارت های ارتباطی؛ و اعتمادسازی الکترونیک، مدیریت تغییر الکترونیک، نفوذ و تأثیرگذاری از راه دور، مهارت شناختی و توانمندسازی و مهارت بین فردی به عنوان مهارت های رفتاری شناسایی شدند. یافته های این پژوهش می تواند به رهبری افراد در فضای مجازی کمک نماید.

مقاله حاضر با هدف شناسایی رویکرد مقام معظم رهبری در مورد فضای مجازی پس از تشکیل شورای عالی فضای مجازی و شناسایی فرصت ها و تهدیدات فضای مجازی از نگاه معظم له و هم چنین شناسایی ضعف ها و قوت های درونی ما نسبت به فضای مجازی از نگاه ایشان و اولویت بندی این مقوله ها از نگاه خبرگان، تدوین شده است. روش پژوهش از نوع تحلیل محتوای کمی- تحلیل ارزشیابی- بوده است. جامعه آماری، شامل بیانات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) پس از تشکیل شورای عالی فضای مجازی بوده است. یافته های تحقیق نشان می دهد شاخص نگرش مقام معظم رهبری در مورد فضای مجازی، عدد 0.09 بدست آمده است که نشان دهنده نگرش مثبت و ضعیف مقام معظم رهبری نسبت به فضای مجازی است. یعنی هر چند این فضا یک فرصت است اما از بیانات ایشان استنباط می شود که تهدیدات فضای مجازی برای جامعه ما بیشتر از فرصت هایش می باشد.

مدح و ستایش یکی از گونه های مهم ادب غنایی است که بخش عظیمی از اولین نمونه های شعر فارسی تا پایان قرن ششم را در برگرفته و تا کنون تحقیقات متعددی درباره آن انجام شده است اما محققان معاصر همواره با دیدگاه نقد اخلاقی بدان نگریسته اند و بسیاری جنبه های اجتماعی و ادبی آن مغفول مانده است. در این پژوهش سعی بر آن است که با در نظر گرفتن ویژگی های رهبر «مدینه فاضله» در دیدگاه ابونصر فارابی به عنوان الگویی در فرهنگ اسلامی و مقایسه آن با صفات ممدوح در اشعار مدحی جمال الدین عبدالرزاق اصفهانی، نشان داده شود که جمال الدین در مدایحش به توصیف حاکم آرمانی خویش پرداخته است و به عبارت دیگر، ممدوح را نه آن گونه که هست بلکه آن گونه که باید باشد، به تصویر کشیده است.هشت خصوصیت حکمت، عدالت، برتری ذاتی نسبت به دیگران، حاکمیت مطلق، خوش سخنی، دوری از آز، عزم راسخ و جنگاوری، میان رهبر آرمانشهر فارابی و ممدوح وصف شده در اشعار مدحی جمال الدین عبدالرزاق اصفهانی مشترک است و نشانه های دیگری از جمله عدم تطبیق حاکم وصف شده با واقعیت های تاریخی می تواند آرمانی بودن ممدوح جمال الدین نظریه را قوت بخشد.

هدف اصلی پژوهش، واکاوی دیدگاه رهبر انقلاب اسلامی درباره فضای مجازی و کشف دلالت های سیاستی آن است و در صدد است با توجه به مطالب منتشره در قالب بیانات، احکام، نامه ها و ابلاغیه ها درباره فضای مجازی و شبکه های اجتماعی به این امر دست یابد. راهبرد کلی پژوهش، کیفی و روش گردآوری داده ها کتابخانه ای است. برای دستیابی به داده ها، تمام بیانات، احکام، نامه ها و ابلاغیه های مقام معظم رهبری با کلید واژه های فضای مجازی، اینترنت، سایبر، شبکه های اجتماعی، موبایل و تلفن همراه در تارنمای دفتر حفظ و نشر آثار ایشان، به صورت ماشینی جستجو شد که بر اساس نتیجه، تاریخ داده های به دست آمده بین 01/07/1377 تا 31/03/1398 است. در تجزیه و تحلیل داده ها نیز از روش سه مرحله ای تحلیل تماتیک ولکات (توصیف، تحلیل و تفسیر) استفاده شده است. بر اساس تحلیل و تفسیر مضامین استخراج شده از مطالب رهبر انقلاب درباره فضای مجازی و شبکه مضامین، به طور کلی دیدگاه سیاستی ایشان در یک چارچوب تمدنی قابل فهم است و همچنین نگاه فرصت محور به فضای مجازی بر نگاه تهدیدمحور غلبه دارد. در این دیدگاه می توان سه گزینه «عدم توجه و ورود در پدیده کلان فضای مجازی»، «ورود نابهنگام یا صرف همگام شدن با تحولات فناورانه حوزه فضای مجازی» و «ورود توام با هدفمندی و هوشمندانه» را استنباط کرد که بر اساس نتایج حاصل از تحلیل و تفسیر مضامین و در قالب نگاه تمدنی رهبر انقلاب، گزینه مطلوب، تعامل و ورود هوشمندانه و هدفمند در این فضا است. در دیدگاه ایشان فضای مجازی امتداد فضای حقیقی و دارای تاثیر متقابل با آن است.

سازمان ها به منظور دستیابی به مزیت رقابتی و توسعه مستمر خود می بایستی این فرصت را برای کارکنان فراهم کنند تا ایده ها، نظرها و اطلاعات خود را در فرآیندهای مرتبط با کار خود بیان نمایند. همچنین پیشنهاد های سازنده و انتقادهای کارکنان برای سازمان هایی که تلاش می کنند موقعیتشان را در محیط بشدت رقابتی حفظ کنند، اهمیت اساسی دارد. به همین جهت هدف از این پژوهش بررسی صداقت رهبر بر آوای کارکنان با میانجیگری رفتارهای توانمندسازانه رهبر است. همچنین، این پژوهش بر مبنای هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش شامل 460 نفر کارکنان خط مقدم آژانس های مسافرتی منتخب شهر یزد برآورد گردید و از طرق فرمول کوکران تعداد 210 نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیدند. جمع آوری داده ها از طریق پرسشنامه های استاندارد صورت پذیرفت. روایی پرسشنامه با استفاده از روایی محتوا و سازه و پایایی از طریق ضریب آلفای کرونباخ و شاخص پایایی ترکیبی بررسی و مورد تایید قرار گرفته است. برای تحلیل داده ها از تکنیک مدل سازی ساختاری با نرم افزار اسمارت پی ال اس3 استفاده شد. یافته های این پژوهش نشان می دهد که صداقت رفتاری رهبر بر رفتارهای توانمندسازانه رهبر تاثیر مثبت و معنادار دارد؛ همچنین صداقت رفتاری رهبر بر آوای کارکنان با میانجیگری رفتارهای توانمندسازانه رهبر تاثیر مثبت و معنادار دارد. در نهایت نتایج نشان داد صداقت رفتاری رهبر به کارکنان اجازه می دهد تا در تصمیم گیری ها مشارکت کنند، مهارت های جدید را یاد بگیرند و کارایی خود را تقویت کنند و در نتیجه به آن ها شجاعت بیشتری می بخشد تا نظرات و افکار خود را با همکاران خود ابراز نمایند.

هدف: فرض اصلی نظریه هویت اجتماعی این است که برخی رهبران، معرفِ هویت گروه خود هستند؛ بنابراین آن چیزی را تجویز می کنند که می بایست پیروان به عنوان عضو گروه درباره آن بیندیشند، احساس کنند و انجام دهند. در این راستا، رهبری پیش نمون به سبکی از رهبری اشاره می کند که در آن، رهبر به مثابه نماینده هویت گروهی پیروان تلقی می شود و استانداردها، ارزش ها و هنجارهایی را بازتاب می دهد که اعضای گروه در آن ها مشترک اند و آن ها را از سایر گروه ها تمییز می دهد. مفهوم رهبری پیش نمون، از موضوعاتی است که دستِ کم در پژوهش های داخلی به آن کم توجهی شده است؛ از این رو هدف پژوهش حاضر، بررسی مفهوم رهبری پیش نمون در ارتباط با دیگر متغیرهای حوزه رهبری، یعنی اثربخشی رهبر، تمامیت ادراک شده رهبر و تبادل رهبر ـ رهبر در جامعه آماری منتخب است. روش: در پژوهش حاضر به بررسی تأثیر رهبری پیش نمون بر اثربخشی رهبری پرداخته شد. در این میان نقش میانجی تمامیت ادراک شده رهبر و نقش تعدیلگرِ تبادل رهبر ـ رهبر در رابطه بین این دو متغیر سنجیده شد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه گردآوری داده ها توصیفی ـ پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش، کارکنان یکی از شرکت های فعال در زمینه خدمات مخابرات و فناوری اطلاعات بود که در قالب تیم های کاری فعالیت می کردند. به عبارت دیگر، در این شرکت فرایندهای سازمانی در قالب تیم های متشکل از چند عضو، یک رهبرِ تیم و سرپرست رهبر انجام می شد. برای سنجش متغیرهای پژوهش از پرسش نامه های استاندارد استفاده شد. بر اساس آزمون های مدنظر و با استفاده از نرم افزار جی ـ پاور، نمونه آماری 293 نفر انتخاب شد. داده ها به کمک روش مدل سازی معادلات ساختاری و رویکرد حداقل مربعات جزئی در نرم افزار اسمارت پی ال اس3 تحلیل شدند. یافته ها: تمام فرضیه های پژوهش، به جز فرضیه نخست، تأیید شدند. نتایج تحلیل داده های پژوهش نشان داد که رهبری پیش نمون، بر اثربخشی رهبر تأثیر مستقیم معناداری ندارد؛ اما این رابطه از طریق نقشِ میانجی تمامیت ادراک شده رهبر برقرار می شود. به سخن دیگر، رابطه میان رهبری پیش نمون و اثربخشی رهبر، به حلقه ای واسط نیاز دارد و تمامیت ادراک شده رهبر به عنوان متغیر میانجی، نقش این حلقۀ واسط را ایفا می کند. رهبری پیش نمون، بر تمامیت ادراک شده رهبر تأثیر معناداری می گذارد و اثر مثبت تمامیت ادراک شده رهبر بر اثربخشی رهبر نیز معنادار است. به علاوه، نتایج پژوهش نشان داد که تبادل رهبر ـ رهبر، در رابطه میان رهبری پیش نمون و تمامیت ادراک شده رهبر اثر تعدیل کنندگی معناداری دارد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد این سبک رهبری، از طریق ادراک از تمامیت رهبر و تبادل رهبر ـ رهبر، موجب افزایش اثربخشی رهبری تیم ها می شود و کاربست رهبری و حوزه شمولیت آن را تسهیل می کند. از دیدگاه نظری، پژوهش حاضر با معرفی متغیرهای جدید از قبیل رهبری پیش نمون و تبادل رهبر ـ رهبر، می تواند نقطه شروع مناسبی برای تدقیق این مفاهیمِ کمتر بررسی شده در زمینه های مطالعاتی رهبری سازمان باشد و سهم یاریِ ویژه ای برای انجام پژوهش های آتی داخلی در این زمینه داشته باشد.

لطفا برای مشاهده متن کامل این مقاله اینجا را کلیک کنید.